Patron Szkoły

Jan Amor Tarnowski urodził się w zamku na Górze Św. Marcina w 1488r. Ojciec Jan Amor był kasztelanem krakowskim, dlatego synowi nadano przydomek „Krakowczyk”. Matką była Barbara z Rożnowa, wnuczka rycerza Zawiszy Czarnego. Z powodu słabego zdrowia Jan przeznaczony był do stanu duchownego. Pobierał nauki prywatnie w domu, potem krótko przebywał na dworze kardynała Fryderyka Jagiellończyka, następnie trafił pod opiekę księdza Macieja Drzewieckiego, głównego sekretarza w kancelarii królewskiej. Ksiądz rozpoznał zainteresowania chłopca i po śmierci ojca zasugerował matce, aby przeznaczyła go do służby publicznej.

Podczas wyprawy orszańskiej w 1508r. zadebiutował jako żołnierz, dowodząc zaciężną chorągwią jazdy pod rozkazami hetmana Mikołaja Firleja. W 1512r. uczestniczył w zwycięskiej bitwie z Tatarami pod Wiśniowcem, dowodzonej przez hetmana wielkiego Mikołaja Kamienieckiego, a w 1514r. w zwycięstwie pod Orszą dowodził hufcem jazdy, gdzie pobito wojska moskiewskie.

W 1518r. wyjechał w podróż do Ziemi Świętej. W Rzymie został przyjęty przez papieża Leona X. W Palestynie pasowany został na rycerza Grobu Chrystusowego. W podróży Tarnowski pisał dziennik, który jest jednym z najstarszych polskich diariuszy pielgrzymki do Ziemi Świętej. W drodze powrotnej odwiedził Egipt, Aleksandrię, być może Algier. Udał się do Hiszpanii, a stamtąd do Portugalii, gdzie uczestniczył w wojnie króla Emmanuela I Szczęśliwego przeciw Maurom. Król Emmanuel pasował Jana Tarnowskiego na rycerza. Później odwiedzał inne europejskie dwory królewskie: Francji, Anglii, Niemiec i Czech. W Brukseli odwiedził cesarza Karola V, od którego otrzymał listy polecające do króla polskiego. Na przełomie 1519 i 1520 r. Tarnowski powrócił do kraju, kiedy trwały przygotowania do kolejnej wojny z Krzyżakami.

W 1521r. wziął udział w wyprawie przeciw Turkom dowodząc wojskami zaciężnymi. Otrzymał wtedy kasztelanię wojnicką. W 1527r. Tarnowski został  wojewodą ruskim i otrzymał od króla Zygmunta Starego godność hetmana wielkiego koronnego. Udowodnił swój geniusz wojenny w czasie wyprawy na Pokucie. W 1531r. rozgromił Wołochów w bitwie pod Gwoźdźcem i pod Obertynem.

W 1535r. powtórzył militarny sukces w wojnie przeciw Moskwie, zdobywając twierdze Homel i Starodub. W 1535 r. został także wojewoda krakowskim, a później kasztelanem krakowskim.

Hetman Jan Tarnowski był również zwolennikiem krucjaty antytureckiej, a swoje nadzieje wiązał z Habsburgami, którym przesyłał memoriały dotyczące sposobów walki z Turkami. W 1547r. Tarnowski otrzymał od cesarza Karola V dla siebie i całej rodziny dziedziczny tytuł hrabiego.

Hetman zasłynął również jako reformator taktyki wojennej a swoje doświadczenia praktyczne zawarł w dziele: Consilium rationis bellicae”- „Rada sprawy wojennej” z 1558r. Rozprawa ta, wydana pod łacińskim tytułem ale pisana po polsku, stała się fundamentalną pozycją w kształceniu przyszłych strategów i głównym źródłem zasad sztuki wojennej końca XVI w.

Jan Tarnowski był mecenasem kultury. Z zamiłowania był bibliofilem i na tarnowskim zamku stworzył dużą bibliotekę. Chętnie otaczał się wybitnymi osobistościami kultury polskiej doby renesansu. Gościł u siebie m. in.: Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Mikołaja Reja, Jana Kochanowskiego, Łukasza Górnickiego, Marcina Kromera, Hiszpana Piotra Ruiz de Moroz zwanego Rozjuszem, Jakuba Przyłuskiego, Jana Herbuta i wielu innych. Sława hetmana jako niezwyciężonego wodza i humanisty sięgała daleko poza granice kraju. Był jednym z najbardziej znanych Polaków ówczesnej Europy.

Kasztelan Tarnowski był właścicielem jednego z największych majątków ziemskich w kraju. Posiadał 10 miast i ponad 120 wsi. Jego dobra określano mianem „państwa  tarnowskiego” znajdowały się w województwie krakowskim, sandomierskim i ruskim, a poza granicami kraju posiadał dobra Raudnickie w Czechach. W 1540r. tarnowski lokował Tarnopol, miasto, które uczynił strażnicą Podola i Rusi Czerwonej. Jarosław i Przeworsk zawdzięczają hetmanowi swój rozwój, dobrobyt i warowność.

Najwięcej uczynił dla rodzinnego gniazda - dla Tarnowa. Wystarał się o nowe przywileje dla tarnowskich cechów rzemieślniczych  oraz potwierdzenie już posiadanych. Dbał również o prawidłowe rządzenie miastem, w tym celu wydał w latach 1554 - 1560 szereg przepisów regulujących życie miejskie. Instrukcje te dotyczyły: administracji, bezpieczeństwa, wyżywienia, zabudowy, obronności, higieny. W mieście zorganizował wodociągi, a także rynsztoki, nakazał ich okresowej naprawy i utrzymywania w dobrym stanie. Ufortyfikował miasto, wzniósł nowe odcinki murów obronnych. Powstały nowe budowle obronne w odnowionych murach tj. przedmurza wzdłuż ulicy Wałowej, z basztami, przebudowano bramę krakowską i pilźnieńską, w wewnętrznym murze umieszczono strzelnice. Instrukcja hetmana dotycząca gaszenia pożaru zawierała wskazówki, w jaki sposób należy obchodzić się z żywiołem podczas gaszenia  ognia, przewidywała kary dla podpalaczy i osób uchylających się od gaszenia ognia. Cechom przydzielał poszczególne obiekty w mieście  pod opiekę np. sukiennikom, szynkarzom i rzeźnikom został przyznany ratusz. Cechy tarnowskie miały pod opieką także w razie zagrożenia odcinki murów miejskich i baszty, które w czasie pokoju należało utrzymać w dobrym stanie. Dał mieszczanomprzywilej na zabudowę terenów leżących przy drodze do zamku. Za jego czasów rozwijało się budownictwo w samym mieście, co uczyniło z Tarnowa jeden z pierwszych ośrodków architektury renesansowej w kraju.

Zadbał także o nauczanie i wykształcenie młodzieży i to nie tylko z rodów szlacheckich, których dzieci przyjmował chętnie na swoim dworze, lecz również mieszczańskich. W wydanej w 1559r. ordynacji dla szkoły miejskiej w Tarnowie jej cel określił w słowach: aby talenty i młodzież w szkołach publicznych mogły być kształcone, należycie kierowane i wychowywane”.

Jan Tarnowski był trzykrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Barbara z Tęczyna, córka Mikołaja wojewody ruskiego, herbu Topór. Z nią miał dwóch synów: Jana Amora, zmarłego w niemowlęctwie i Jana Amora, który poświęcił się stanowi duchownemu. Z drugą żoną Beatą Odrowążówną hetman rozwiódł się krótko po ślubie. Zofia Szydłowiecka herbu Odrowąż, córka Krzysztofa Szydłowieckiego, kasztelana krakowskiego i kanclerza wielkiego koronnego, była trzecią żoną Tarnowskiego. Mieli kilkoro dzieci, wszystkie jednak pomarły w niemowlęctwie. Przeżyło tylko dwoje: córka Zofia, poślubiona  przez księcia  Konstantego  Wasyla Ostrogskiego oraz syn Jan Krzysztof, jedyny spadkobierca i dziedzic ojcowskiej fortuny, wielka nadzieja hetmana.

Hetman Jan Amor Tarnowski, dożywszy sędziwego wieku 73 lat zmarł 16 maja 1561roku w swoim ulubionym dworze w Wiewiórce pod Tarnowem. Pochowano go w sierpniu w kolegiacie tarnowskiej. Pomnik nagrobny Tarnowskich – Jana i jego syna Jana Krzysztofa należy do najpiękniejszych i najwyższych w Europie ma aż 13,8m wysokości i 6,6m szerokości. Twórca pomnika jest znakomity artysta Jan Maria II Mosca, zwany Padovano, przedstawiciel renesansu weneckiego. Pomnik Tarnowskich jest jedynym jego dziełem, na którym umieścił swój podpis.